Chleb żytni

Czas przygotowania:
30 min.
Czas gotowania:
30 min.
Całkowity czas:
240 min.

Wspaniale pachnący, domowy chleb, który jest w dodatku bardzo zdrowy. Wspaniale smakuje z musztardą, smalcem, ostrym żółtym serem albo z kiszoną kapustą.

Składniki:

  • 14 g aktywnych suchych drożdży
  • 120 ml (1/2 szklanki) ciepłej wody (45°C)
  • 355 ml (1 i 1/2 szklanki) ciepłego mleka
  • 2 łyżki cukru
  • 1 łyżeczka soli

Przygotowanie:

1W ciepłej wodzie rozpuścić drożdże.

2W dużej misce wymieszać mleko z cukrem i solą. Za pomocą miksera mieszaj cały czas dodając melasę, masło, mieszaninę z drożdżami i 1 szklankę mąki żytniej.

3Mieszając drewnianą łyżką dodawać pozostałą mąkę żytnie. Następnie dodawać mąkę chlebową, mieszając łyżką aż ciasto będzie na tyle gęste, że trzeba je będzie wyrabiać ręcznie.

4Wyrabiać 5 do 10 minut, dodając tyle mąki, ile będzie trzeba. Jeśli ciasto będzie się kleić do rąk lub do stolnicy, należy dodać więcej mąki.

5Przykryć ciasto i odstawić, aby wyrosło na 1 – 1,5 godziny. Ciasto ma podwoić swoją objętość.

6Lekko ugnieść ciasto, a następnie podzielić je na dwie części i uformować dwa okrągłe bochenki. Położyć bochenki na wysmarowanej tłuszczem blasze do pieczenia i odstawić, aby podwoił swoją objętość (na około 1,5 godziny).

7Rozgrzać piekarnik do 190 stopni C. Piec przez 30 do 35 minut.

Porcja dla:

2 osób

Ciemny chleb żytni

Bardzo dobry chleb z automatu do chleba! Dodatkowy cukier zapewnia lepsze wyrastanie. Chleb dobry na tosty.

Składniki:

  • 265 ml wody
  • 2 łyżki syropu buraczanego (melasy)
  • 1 łyżka oleju roślinnego
  • 1 łyżeczka soli
  • 2 szklanki mąki pszennej

Przygotowanie:

1Wszystkie skladniki umieścić w pojemniku automatu do chleba w kolejności sugerowanej przez producenta.

2Wybrać cykl podstawowy i nacisnąć przycisk Start.

Porcja dla:

12 osób

Chleb z otrębami na zakwasie

Czas przygotowania:
40 min.
Czas gotowania:
80 min.
Całkowity czas:
8760 min.

Ten chleb można przygotować z najróżniejszymi dodatkami: otręby, siemię lniane, ziarna słonecznika, pestki dyni, rodzynki, orzechy czy suszone śliwki. Zachęcam do eksperymentów!

Składniki:

  • 250 g mąki żytniej razowej
  • 250 ml letniej wody
  • 500 g mąki razowej
  • 1 kg mąki pszennej
  • 1/2 szklanki otrębów pszennych
  • 1/2 szklanki płatków owsianych
  • 1/2 szklanki siemienia lnianego
  • 1/2 szklanki ziaren słonecznika
  • 1/2 szklanki pestek z dyni
  • 4-5 łyżek soli

Przygotowanie:

1W pojemniku z przykrywką wymieszać 50 g mąki z 50 ml wody. Codziennie przez 5 dni dodawać po 50 g mąki i po 50 ml wody, zamieszać. Odstawić w ciepłe miejsce.

2Po 6 dniach takiego dodawania wody i mąki, w osobnej, dużej misce wymieszać wszystkie suche składniki (mąkę, otręby, ziarna itp.) i dodać 6,5 szklanki ciepłej wody.

3Z przygotowanego wcześniej zaczynu odłożyć 4 łyżki do słoiczka, a resztę dodać do ciasta z ziarnami i dobrze wymieszać. (Słoik z zaczynem włożyć do lodówki i wykorzystać w przyszłości do ponownego pieczenia chleba. Zaczyn w lodówce rośnie 4 dni).

4Ciasto przełożyć do natłuszczonych i wysypanych bułką tartą blaszek. Przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia na 8 godzin.

5Chleby wstawić do zimnego piekarnika. Piec w temperaturze 180 stopni C przez 1 godzinę i 15 minut. Można piec 10 minut dłużej, wtedy skórka będzie chrupiąca. Po upieczeniu ciepły chleb wyjąć z blaszek i odstawić do ostudzenia.

Porcja dla:

2 osób

Chleb żytni na zakwasie

Czas przygotowania:
60 min.
Czas gotowania:
35 min.
Całkowity czas:
215 min.

Tradycyjny chleb żytni na zakwasie dostałam od mojej babci sąsiada, który ma 90 lat! Najlepiej, żeby ciasto urosło przez noc, a na drugi dzień można je piec w piekarniku.

Składniki:

  • 15 g aktywnych suchych drożdży
  • 1 łyżeczka cukru
  • 480 ml wody
  • 400 g mąki żytniej
  • 230 ml maślanki o temperaturze pokojowej

Przygotowanie:

1W średniej misce rozpuścić w 2 szklankach wody połowę drożdży i cukier. Pozostawić na 10 minut, aby uzyskać kremową masę. Dodać mąkę żytnią i mieszać do uzyskania gładkiej masy. Przykryć i pozostawić na noc.

2Następnego dnia rozpuścić pozostałe drożdże w maślance. Dodać do odłożonej na noc mieszanki z mąki żytniej sodę oczyszczoną, sól, połowę mąki chlebowej i mieszać, aby dobrze połączyć wszystkie składniki. Dodać pozostałą mąkę chlebową, ½ szklanki na raz, dobrze mieszając po każdym dodaniu (możliwe, że nie będzie trzeba wykorzystać całej mąki). Kiedy ciasto uzyska gładką i spójną masę, należy je przenieść na lekko posypaną mąką powierzchnię i ugniatać, aż będzie gładkie i miękkie, około 8 minut. Posypać ciasto kminkiem i ugniatać, aż będzie równomiernie rozmieszczony w cieście.

3Lekko naoliwić dużą miskę. Umieścić ciasto w misce i obtoczyć w oleju. Przykryć wilgotną ściereczką i zostawić, żeby urosło w ciepłym miejscu na około godzinę lub kiedy ciasto podwoi swoją objętość.

4Nagrzać piekarnik do 175°C.

5Położyć ciasto na lekko posypaną mąką powierzchnię i podzielić na trzy części. Uformować każdy kawałek w bochenek chleba i włożyć do 3 lekko nasmarowanych foremek 13x23cm. Przykryć i zostawić, aż urośnie niemal dwukrotnie, około 1 godziny.

6Piec w temperaturze 175°C przez około 35 minut lub kiedy postukane lekko od spodu chleby będą wydawać głuchy dźwięk.

Porcja dla:

36 osób

Żytni chleb z automatu

Czas przygotowania:
05 min.
Czas gotowania:
180 min.
Całkowity czas:
185 min.

Bardzo smaczny pszenno-żytni chleb. Zawsze dodaję odrobinę kakao, bo wtedy chleb jest ciemniejszy. Cukier natomiast sprawia, że chleb jest lepiej wyrośnięty.

Składniki:

  • 1 i 1/8 szklanki (265 ml) ciepłej wody
  • 2 łyżki melasy
  • 1 łyżka oleju roślinnego
  • 1 łyżeczka soli
  • 2 szklanki (250 g) mąki pszennej

Przygotowanie:

1Do pojemnika automatu do chleba dodawać składniki w kolejności sugerowanej w instrukcji obsługi urządzenia.

2Wybrać ustawienie dla chlebów z pełnego ziarna oraz dla lekkiego zrumienienia skórki.

Porcja dla:

12 osób

Żytni pumpernikiel

Czas przygotowania:
10 min.
Czas gotowania:
45 min.
Całkowity czas:
175 min.

To jest dobry chleb! Radzę wyrobić go w automacie, ale upiec w piekarniku, ponieważ robi się wtedy pełniejszy i ma ładniejszą skórkę. Mam nadzieję, że go polubicie.

Składniki:

  • 300 ml (1 i 1/4 szklanki) ciepłej wody (45°C)
  • 1 łyżka oleju roślinnego
  • 1 i 1/2 łyżki melasy
  • 190 g (1 i 1/2 szklanki) niebielonej mąki pszennej
  • 100 g (1 szklanka) mąki żytniej
  • 60 g (1/2 szklanki) mąki pszennej pełnoziarnistej
  • 35 g (1/4 szklanki) mąki chlebowej

Przygotowanie:

1Wszystkie skladniki umieścić w pojemniku automatu do chleba w kolejności sugerowanej przez producenta. Wybrać cykl „chleb pełnoziarnisty” i włączyć urządzenie.

2Po pierwszym wyrośnięciu wyjąć ciasto z maszyny. Uformować bochenek i włożyć do posmarowanej tłuszczem formy wielkości 13×23 cm. Przykryć i odstawić do wyrośnięcia na 1 godzinę.

3Piec w temperaturze 175°C przez 45 minut. Wyjąć z piekarnika i ostudzić przed pokrojeniem.

Porcja dla:

1 osoby

Lekki chleb żytni

Czas przygotowania:
80 min.
Czas gotowania:
45 min.
Całkowity czas:
125 min.

Chleb żytni zawiera mniej glutenu niż pszenny, więc ma bardziej zwarty i wilgotny miękisz. Nasiona kminku to tradycyjna przyprawa do pieczywa. Chlebek ten najlepiej smakuje z rybą, szczególnie wędzoną makrelą, piklingiem z grilla i śledziami, a także z miękkimi serami.

Składniki:

  • 300 g mąki żytniej
  • 100 g białej mąki chlebowej
  • ½ łyżeczki soli
  • 1 łyżeczka drobnego cukru
  • 7 g suszonych drożdży instant
  • 2 łyżeczki ziaren kminku
  • 2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin
  • 200 ml wody o temperaturze pokojowej

Przygotowanie:

1Przesiać oba gatunki mąki, sól i cukier do dużej miski. Dodać drożdże oraz kminek, wymieszać. Wlać oliwę z oliwek do wody i wymieszać. Wlać do suchych składników. Wymieszać najpierw drewnianą łyżką, a następnie wyrobić dłońmi gęste, lepkie i nieco grudkowate ciasto.

2Wyłożyć ciasto na blat poprószony mą ką i zagniatać około 10 minut, aż zrobi się gładkie i bardzo twarde. Uformować owalny bochenek o długości około 18 cm i ułożyć na nasmarowanej blasze. Przykryć luźno folią spożywczą i odstawić w ciepłe miejsce mniej więcej na godzinę, aż ciasto niemal podwoi swą objętość. Wierzch ciasta powinien lekko popękać.

3Pod koniec czasu przeznaczonego na rośnięcie ciasta rozgrzać piekarnik do temperatury 200°C. Odkryć ciasto i piec je 40-45 minut, aż przyrumieni się lekko, a popukane w spód będzie wydawać pusty odgłos.

4Przełożyć bochenek na metalową kratkę, by całkowicie ostygł, a następnie włożyć go do foliowej torebki na całą noc (dzięki temu skórka będzie miękka). Od chwili wyjęcia z torebki chleb ten zachowuje świeżość do 2 dni.

Porcja dla:

1 osoby

Bułeczki żytnie

Czas przygotowania:
120 min.
Czas gotowania:
25 min.
Całkowity czas:
145 min.

Te pożywne wypieki smakują najlepiej z serem i wędzoną szynką. Ale kiedy są świeże, na pewno każdy chętnie je zje z samym masłem.

Składniki:

  • 1 łyżka oleju słonecznikowego
  • 1 łyżeczka soli
  • 250 g mąki żytniej
  • 250 g mąki zwykłej i jeszcze trochę do posypania blatu
  • 25 g ekstraktu z zaczynu piekarskiego
  • 21 g drożdży
  • 1 łyżeczka cukru

Przygotowanie:

1Mąkę, olej i sól wymieszać w misce. W 250 ml wody o letniej temperaturze rozrobić ekstrakt z zaczynu, drożdże i cukier. Wlać do miski z mąką. Wyrabiać mikserem, aż ciasto przestanie kleić się do miski. Przykryć i odstawić na 30 minut w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.

2Wyłożyć blachy papierem do pieczenia. Wyrabiać ciasto ręcznie na posypanym mąką blacie, zagniatając i uderzając. Uformować wałek i podzielić na 12 równych części. Uformować z każdego kawałka ciasta bułeczkę rękami posypanymi mąką i położyć na blasze.

3Zwilżyć bułeczki z wierzchu pędzlem kuchennym zamoczonym w wodzie. Posypać je kminkiem, kolendrą, makiem, sezamem lub śrutą żytnią; posypkę lekko przygnieść, by trzymała się na cieście. Przykryć bułeczki i pozwolić im wyrastać jeszcze przez 1 godzinę w temperaturze pokojowej. Nagrzać piekarnik do 220°C.

4Wkładać blachy pojedynczo do piekarnika. Piec bułeczki po 20–25 minut, aż będą chrupkie i złotobrązowe. Na dnie piekarnika ustawić miseczkę z wodą. Wyjmować bułeczki z piekarnika, odkładać na drucianą podstawkę i tam studzić.

Porcja dla:

12 osób

Chleb razowy na zakwasie

Czas przygotowania:
40 min.
Czas gotowania:
50 min.
Całkowity czas:
2970 min.

Pyszny chleb z mąki razowej z dodatkiem płatków owsianych i ziaren słonecznika. Zakwas należy przygotować 2 dni wcześniej.

Składniki:

  • 1 łyżka mąki żytniej razowej
  • 1/4 szklanki wody

Przygotowanie:

1Przygotować zakwas – mąkę rozpuścić w wodzie i odstawić na 2 dni.

2Wszystkie suche składniki wymieszać, dodać wodę i zarobić elastyczne ciasto, które odchodzi od ręki.

3Dodać zakwas, wymieszać, przykryć ściereczką i odstawić na 3-4 godziny w ciepłe miejsce.

4Piekarnik rozgrzać do temperatury 220 stopni C. Foremkę natłuścić.

5Wyrośnięte ciasto przełożyć do formy. Piec przez około 50 minut.

Porcja dla:

10 osób